در بین روشهای تشخیصی سرطان پستان، ام آر آی دارای بیشترین حساسیت بوده؛ لذا انجام آن در موارد زیر بسیار با اهمیت است:
- تشخیص نهایی در مواردی که با سونوگرافی و ماموگرافی امکان رد سرطان وجود ندارد.
- تعیین وضعیت نهایی در افرادی که تودههای متعدد دارند و تعیین ماهیت آنها با روشهای روتین دشوار بوده، نمونه برداری از همه آنها مقدور نیست.
- در شخصی که تشخیص سرطان پستان داده شده؛ قبل از عمل جراحی به خصوص در اشخاصی که بافت سینه متراکم دارد، کانسر لوبولار و یا توده بزرگتر از ۴ سانتیمتر دارند، انجام MRI پیش از عمل بسیار توصیه شده است، چون در ۳۰-۲۰% موارد با انجام این MRI تصمیم جراحی تغییر خواهد کرد.
- حتی احتمال دارد در پستان مقابل یا همان سمت توده کوچک دیگری باشد که با روشهای تشخیصی روتین پنهان مانده باشد.
- به علاوه با این روش احتمال عود نیز کاهش یافته و گسترش ضایعه پیش از جراحی مشخص میگردد.
- بررسی میزان پاسخ به درمان در بیمارانی که قبل از جراحی، شیمی درمانی میشوند (حتی در ساعات اولیه پس از شروع شیمی درمانی)
- در این افراد پیش از شروع شیمی درمانی و در انتهای درمان جراحی، انجام MRI با تزریق به روش دینامیک پیشنهاد می گردد.
- تشخیص زودرس سرطان در افراد با ریسک بالا با سابقه فامیلی و سابقه رادیوتراپی سر و گردن.
- بررسی سلامت پروتز پستان (عدم وجود نشت یا پارگی) پس از سه سال از انجام آن و سپس هر دوسال یکبار
- در صورتی که بعد از جراحی توده بدخیم، با روش حفظ پستان، در گزارش پاتولوژی درگیری بدخیم حاشیه بافت خارج شده گزارش شود.
- در صورتی که در فردی لنفادنوپاتی بدخیم در زیر بغل وجود داشته باشد که منشأ بدخیمی آن مشخص نشده باشد؛ جهت ارزیابی دقیق تر بافت پستان و رد هر گونه بدخیمی، کوچک و پنهان آن ام آر آی انجام می شود.
ام آر آی پستان به صورت سرپایی در کلینیک تصویربرداری و یا بیمارستان انجام میشود.
در حالی که صورت به سمت پایین است و سینه ها در قسمت تعبیه شده قرار دارد؛ روی تخت باریکی بدون حرکت دراز میکشید.
در طول انجام ام آر آی شما دردی احساس نمی کنید ولی صداهایی مانند کلیک یا ضربه از دستگاه به گوش میرسد.
انجام هر بخش از تصویربرداری چند دقیقه زمان میبرد و در مجموع ام آر آی پستان، ۶۰-۴۵ دقیقه به طول میانجامد.
- جهت انجام ام آر آی پستان در روز ۱۴-۷ از شروع عادت ماهیانه مراجعه کنید.
- هرگونه جسم فلزی شامل زیورآلات، ساعت، کلیپس مو و پرسینگ را خارج نمایید.
- هرگونه حساسیت به دارو یا ماده حاجب را به کارشناس و پزشک رادیولوژیست اطلاع دهید.
- در صورت داشتن استنت (فنر) فلزی داخل عروق قلبی یا عروق دیگر
- در صورت داشتن دفیبریلاتور یا پیس میکر (باتری) قبلی
- در صورت داشتن کلیپس در آنوریسم عروق مغزی
در سن زیر ۴۰ سال، جهت ارزیابی روتین در افراد بدون علامت و یا در صورت وجود توده، سفتی بافت موضعی، درد، تغییر رنگ پوستی، ترشح خونی از نوک سینه یا هر گونه تغییر شکل بافتی جهت ارزیابی بیشتر قدم اول سونوگرافی میباشد.
همچنین سونوگرافی روش انتخابی در ارزیابی تغییرات و ضایعات پستان در دوران بارداری و شیردهی میباشد.
برای انجام سونوگرافی، توسط یک وسیله خاص به نام پروب که پزشک متخصص سونوگرافی روی بدن قرار میدهد، امواج صوتی به درون بدن تابانده میشوند. این امواج بعد از برخورد به بافتهای مختلف بدن بازتابیده و توسط همان دستگاه مجددا دریافت میشود و تصویر روی مانیتور نمایش داده میشود.
خیر، جهت انجام سونوگرافی پستان بدون هیچگونه آمادگی قبلی می توان مراجعه کرد.
سونوگرافی پستان در هر زمانی، با هر فاصله ای از سیکل عادت ماهیانه و با دقت تشخیصی یکسان ضایعات قابل انجام است.
در انجام سونوگرافی از اشعه ایکس استفاده نمیشود. امواج مورد استفاده در سونوگرافی امواج فراصوتی بوده که از جنس امواج صوتی است و ضرری برای بدن ندارند.
خیر، سونوگرافی یک روش تکمیلی محسوب میشود و به تنهایی روش مناسبی برای تشخیص سرطان سینه نیست؛ لذا خانمهای بالای ۴۰ سال نباید تنها به سونوگرافی اکتفا کنند؛ بلکه میتوانند در کنار ماموگرافی، از آن برای بررسی بیشتر به ویژه در افراد با سینه های متراکم بهره ببرند.
خیر، بر اساس تحقیقات علمی متعدد و گایدلاینهای معتبر جهانی، در مورد غربالگری و بررسی ضایعات پستانی، از سن چهل سالگی به بعد ماموگرافی سالیانه تا ۵۵ سالگی و سپس هر یک تا دو سال تا زمانی که فرد توان مراجعه دارد، تاکید و توصیه میشود، چرا که با ماموگرافی می توان رسوبات کلسیمی و ضایعات دیگر را تا ۲ سال زودتر از آن که در معاینه و یا سونوگرافی قابل ارزیابی باشند، تشخیص داد و این تشخیص زودهنگام باعث انتخابهای درمانی بیشتر و بهتر، و به تبع آن درمان موفق تر و کاهش قابل توجه مرگ و میر در بیماران مبتلا به سرطان پستان خواهد شد.
برای انجام ماموگرافی از اشعه ایکس استفاده می شود که مقدار آن کمی بیشتر از عکس ساده قفسه سینه و به مراتب کمتر از سیتی اسکن بوده ولی فواید تشخیصی آن چشمگیر، بسیار ارزشمند و غیرقابل جایگزین میباشد.
بر اساس مطالعات متعدد انجام شده در صورت نیاز و یا تمایل به انجام سونوگرافی پستان در گروه سنی چهل سال و بالاتر، ابتدا باید ماموگرافی یکسال اخیر مورد بررسی قرار گیرد، چرا که هم دقت تشخیصی بسیار بالاتر خواهد بود و هم ماموگرافی مانند نقشه راهنما میتواند مناطق با بافت غیرطبیعی و مشکوک را نشان داده تا بتوان به صورت هدفمند آن مناطق را مورد ارزیابی بیشتر قرار داد.
پس در گروه سنی چهل سال و بالاتر سونوگرافی صرفا نقش تکمیلی برای بررسی بیشتر ضایعات مشاهده شده در ماموگرافی را خواهد داشت.
بهترین روش برای غربالگری و تشخیص زود هنگام سرطان پستان ماموگرافی است.
ماموگرافی از سن ۴۰ سالگی به صورت سالیانه انجام میگیرد.
هر سینه بر روی صفحه اشعه ایکس صاف قرار می گیرد. سپس کمپرسور بر سینه فشار وارد می کند. این یک تصویر واضح تری از پستان را فراهم می کند. ممکن است لازم باشد نفس خود را برای هر عکس حبس کنید.
میزان اشعه ایکس مورد استفاده در ماموگرافی مختصر بیشتر از عکس ساده قفسه سینه و به مراتب کمتر از سی تی اسکن بوده در حالیکه نقش و سود آن در تشخیص زود هنگام سرطان پستان بسیار حائز اهمیت است.
قبل و هنگام انجام ماموگرافی از استفاده از دئودرانت، پودر بدن، عطرها، همچنین پماد یا کرم روی سینه ها یا زیر بغل اجتناب کنید، چون می تواند مشابه رسوبات کلسیمی تظاهر یافته و سبب اختلال در تشخیص گردد.
اگرچه بعضی از تحقیقات نشان داده که حساسیت ماموگرافی در هفته اول از شروع عادت ماهیانه ممکن است مختصر بیشتر باشد، در کل از نظر دقت تشخیصی تفاوت حائز اهمیت وجود ندارند.
در صورت دردناک و حساس بودن بافت پستان ها، جهت کاهش احساس درد، روز ۱۴-۵ از شروع عادت ماهیانه مراجعه کنید.
بله، روش غربالگری در این افراد مانند سایر خانمها ماموگرافی سالیانه می باشد.
در این افراد علاوه بر تصاویر استاندارد ماموگرافی، جهت بررسی بهتر بافت پستان فشرده شده توسط پروتز، چند تصویر تکمیلی نیز تهیه می شود.